Euskal kirolarien parte-hartzearen historia Olinpiar Jokoetan
Euskaldun kirolarien parte-hartzearen historia Olinpiar Jokoetan aberatsa eta anitza da, kirol tradizio sakona duen eskualde baten pasioa eta dedikazioa islatzen dituena. Jokoen lehen urteetatik gaur egunera arte, euskal kirolariek marka garrantzitsua utzi dute hainbat diziplinatan, beren talentua eta determinazioa nazioarteko agertokian erakutsiz.
Lehen Urteak
Olinpiar Jokoetan parte hartu zuen lehen euskal kirolari dokumentatua Parisko 1900eko Jokoetan izan zen. Ramón Eguiazábal, Bilboko futbolaria, Club Bizcayako futbol taldeko kide izan zen, eta zilarrezko domina irabazi zuten, nahiz eta jokoak ez ziren ofizialak izan. Hala ere, euskal kirolari baten parte-hartze ofiziala 1920ko Anbereseko Jokoetan izan zen, José Gurrutxaga arraunlaria parte hartu zuenean.
1920ko eta 1930eko Hamarkadak: Sendotzea eta Hasierako Arrakastak
1920ko eta 1930eko hamarkadetan, euskal kirolariak hainbat diziplinatan nabarmentzen hasi ziren. 1924ko Parisko Jokoetan, Pedro Vallana txirrindulariak errepideko proban parte hartu zuen, eta Félix Sesúmaga futbolariak zilarrezko domina irabazi zuen 1920ko Anbereseko Jokoetan. 1932ko Los Angeleseko Jokoetan, Gipuzkoako Paulino Uzcudun boxeolariak Euskal Herria ordezkatu zuen, nahiz eta dominarik lortu ez.
Gerraostea eta 1950eko Hamarkada: Erronka eta Aukera Berriak
Bigarren Mundu Gerraren eta Guda Zibilaren ondoren, euskal kirolariek indarberrituta jarraitu zuten Olinpiar Jokoetan parte hartzen. 1948ko Londreseko Jokoetan, Miren Amuriza igerilariak olinpiadetan haritu zen, estilo librea probetan nabarmenduz. Garai honetan, euskal kirolarien presentzia txirrindularitza, arraunketa eta atletismo diziplinetan gero eta ohikoagoa izan zen.
1960ko eta 1970eko Hamarkadak: Dibertsifikazioa eta Dominak
1960ko eta 1970eko hamarkadetan, euskal kirolariek parte hartzen zuten diziplinak dibertsifikatu ziren. 1968ko Mexikoko Jokoetan, Juan Carlos Doval atleteak pertika jauziko probetan parte hartu zuen. Hala ere, 1972ko Municheko Jokoetan, José Manuel Lasa txirrindulariak zilarrezko domina irabazi zuen taldeko erlojupekoan, euskal olinpiar historian mugarri bat markatuz.
1980ko eta 1990eko Hamarkadak: Taldeko Arrakastak
1980ko eta 1990eko hamarkadetan, euskal kirolariak taldeko lehiaketetan nabarmentzen hasi ziren. 1992ko Bartzelonako Jokoetan, belar hockey selekzioak, Jon eta Kepa Moya euskal kirolarien parte-hartzearekin, urrezko domina irabazi zuen, euskal kirolarentzat lorpen historikoa. 1996ko Atlantako Jokoetan, Ibone Belaustegigoitia arraunlariak nabarmendu dezakegu binakako scull proban.
XXI. Mendea: Dibertsifikazioa eta Talentu Berriak
XXI. mendearen etorrerarekin, euskal kirolariek arrakastak lortzen jarraitu dute kirol ugaritan. 2004ko Atenasko Jokoetan, Maialen Chourraut ur-lasterketako piraguistak debuta egin zuen, eta 2012ko Londresko Jokoetan, brontzezko domina irabazi zuen K-1 eslalon proban, euskal kirolaren figura nabarmenetako bat bihurtuz. 2016ko Rioko Jokoetan, Chourrautek urrezko domina irabazi zuen, bere olinpiar ibilbidea sendotuz.
Chourrauten gain, euskal kirolariak ere nabarmentzen ari dira azken Olinpiar Jokoetan. 2020ko Tokioko Jokoetan, Pello Bilbao txirrindulariak errepideko proban parte hartu zuen, eta Begoña Gómez igerilariak estilo libreko probetan lehiatu zen.
Laster ezagutuko dugu nola ibiliko diren gure euskal kirolariek aurtengo Paris 2024 Joko Olinpikoetan. Gora gure kirolariak!
Idazlea: Inazio Lauzirika
